Beyin, yakıt olarak glukozu kullanır ve diğer organlardan daha fazla enerji harcar. Peki beyin aşırı şekere maruz kaldığında neler oluyor?
Fazla şeker hem bilişsel becerilerimizi hem de kendimizi kontrol etmemizi engeller. Aşırı şekerli yemek başka şeylere olan isteğimizi arttırabilir. Şeker, beynin ödül merkezini etkileyip uyuşturucuya benzer etki gösterme özelliği vardır. Bilim adamları şekerin yağ ile birlikte tüketilmesinin bağımlılık , kontrolün kaybedilmesi ve kilo alımını tetiklemesi gibi etkileri olduğunu vurguluyor.
ÖDÜL YANITI
İnsanlarda, yüksek glisemik gıdaların, ödül yanıtı ile ilişkili beyin bölgelerini aktive ettiği ve düşük glisemik gıdalara kıyasla daha fazla açlık hissi uyandırdığı bulunmuştur. Kan şekerini hızlı yükselten besinler glisemik indeksi düşük olan besinlere göre daha fazla bağımlılık yapar.
Beyin aktivitesi üzerine yapılan araştırmalar, aşırı yemenin de beynimizin ödül sistemini değiştirdiği fikrini desteklemiştir. Zamanla, aynı seviyedeki mutluluğa ulaşmak için daha fazla miktarda yüksek kalorili besinler gereklidir. Çalışmalar, aşırı yemenin, şeker, tuz ve yağ açısından zengin fakat düşük besinli değerine sahip gıdalara gittikçe kötüleşen bir bağımlılık ve azalan ödül yanıtı ile sonuçlandığını ima etmektedir.
Fazla Şekerin Vücut Üzerindeki Etkiler
Vücut boyunca fazla şeker zararlıdır. Kan dolaşımındaki tek bir yüksek glukoz örneğinin bile beyne zarar vermesi, dikkat eksiklikleri ve bilişsel fonksiyonlarda azalmalar ile sonuçlanabilir. Şeker aynı zamanda ruh halini de etkiler. Genç sağlıklı insanlarda, beyin görüntüleme çalışmasına göre, duygularını yönetme yeteneği yüksek kan glikozu ile tehlikeye girer. Başka bir çalışmada, tip 2 diyabetiklerin akut hiperglisemi sırasında hüzün ve endişe duygularını arttırdığı saptanmıştır.
Yüksek Glikoz ve Beyniniz
Yüksek kan şekeri kan damarlarına zarar verir. Kan damarı hasarı, diyabetin vasküler komplikasyonlarının başlıca nedenidir, bu da beyindeki kan damarlarına ve retinopatiye neden olan gözlere verilen zarar gibi başka sorunlara yol açar. Uzun süreli diyabet hastaları üzerinde yapılan çalışmalar, öğrenme, bellek, motor hızı ve diğer bilişsel işlevlerdeki bozukluklara yol açan ilerleyici beyin hasarı gösterir.
Yüksek glukoz seviyelerine sık sık maruz kalmak, zihinsel kapasiteyi azaltır, çünkü yüksek HbA1c seviyeleri, daha büyük bir beyin büzülme derecesi ile ilişkilidir. Diyabeti olmayanlarda bile, daha yüksek şeker tüketimi, kognitif fonksiyon testleri üzerindeki düşük puanlarla ilişkilidir. Bu etkilerin hiperglisemi, hipertansiyon, insülin direnci ve yüksek kolesterol kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir.
Yiyeceklerimize eklenen herhangi bir şeker tehlikeli. Tatlı dişlerimizi rafine şekerler yerine taze meyve ile tatmin ederek bu tehlikelerden sakınabiliriz. Agav, bal ve akçaağaç şurubu gibi diğer konsantre tatlandırıcılar eşit derecede tehlikelidir. Taze meyve yiyerek, tatlandırıcı tatlılığı ve kandaki şeker artışını engelleyen ve olumsuz etkilerini engelleyen meyvenin, antioksidanların ve fitokimyasalların ilave bonusunu elde ederiz.